Жоомарттык

Берешендик бул — өзүндө болгон нерсени ата-энесине, үй-бүлөсүнө, балдарына, кедей-кембагалдарга жана муктаждарга жумшоо.  Берешендик пенденин ыйманында бекем экендигине далил болот.

قال تعالى: } فَأَمَّا مَنْ أَعْطَى وَاتَّقَى وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَى فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَى {   (الليل: 5-7)

 Алла Таала айтты: «Ким (садака) берсе, жана такыбалык кылса жана жакшылыкты (Исламды) тастыктаса – Биз ага жакшылыкты (Алла Таала ыраазы боло турган амалды) жеңил кылабыз»                             (Лайл: 5-7)         

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: «مَا مِنْ يَوْمٍ يُصْبِحُ الْعِبَادُ فِيهِ إِلَّا مَلَكَانِ يَنْزِلَانِ فَيَقُولُ أَحَدُهُمَا اللَّهُمَّ أَعْطِ مُنْفِقًا خَلَفًا وَيَقُولُ الْآخَرُ اللَّهُمَّ أَعْطِ مُمْسِكًا تَلَفًا» {رواه البخاري: 1442 مسلم: 1010}

Алланын элчиси (ага Алланын салават-саламдары болсун) айтты: «Ар бир күндүн таңында эки периште түшөт. Алардын бирөөсү: “Оо, Аллах! (Сенин жолунда) малын сарптагандын ордуна мал (береке) бер” —  деп дуба кылса, экинчиси: “Оо, Аллах! Сараңдын малын жок кыл!” – деп дуба кылат».                                                                                                (Бухарий:1442. Муслим: 1010)

Садаканын эң жакшысы (сооптуусу) жакын туугандарга берилгени. Алардын ичинен ата- эне (кедей болсо) жана балакатка (эрезеге) жетпеген балдарына берүү милдет болот. Ошондой эле, кошунаны урматтап, конокту сыйлоо берешендик болуп эсептелет.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَلْـيُحْسِنْ إلَى جَارِهِ وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ»      {رواه مسلم: 48}

Алланын элчиси (ага Алланын салават-саламдары болсун) айтты: «Кимде — ким, Алла Таалага жана Акырет Күнүнө ыйман келтирсе, анда кошунасына жакшылык кылсын! Кимде — ким, Алла Таалага жана Акырет Күнүнө ыйман келтирсе, анда коногун  сыйласын»!                                                   (Муслим: 48)

Берешендик сапаты момундун кайрымдуулук иштерди аткаруусуна түрткү (себеп) болот. Мис: жетим-жесирди кепилдикке алуу, мечит-медресе куруу ж.б.у.с.

قال تعالى: }وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ { (البقرة: 272)

Алла Таала айтты: «Жакшылыктан (мал-мүлктөн) эмне сарптасаңар, (анын сообу) силерге зулум кылынбаган абалда өзүңөргө толугу менен кайтарылат».                                                                                         (Бакара: 272)

قال تعالى: }وَالَّذِينَ إِذَا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا{   (الفرقان:67)

 Алла Таала айтты: «Качан алар (мал-мүлктөрүн) сарптаганда, (ар дайым) орточо болуп, ысырап да  сараңдык да кылышпайт».                       (Фуркан: 67)

قال تعالى: }إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا{   (الإسراء: 27)

Алла Таала айтты: «Акыйкатта, ысырапкорлор[1] – шайтандын достору. А, шайтан болсо, Раббысына өчөшкөн каапыр»!                                                 (Исра: 27)

---

[1] Мал-мүлкүн арам жолго сарптагандар.